editor
Ortadoğu’daki gerilim son günlerde yeni bir boyuta taşındı. İsrail’in, BM Barış Gücü’ne (UNIFIL) yönelik saldırılarda bulunduğu iddiaları gündeme geldi. Özellikle İsrail’in Hizbullah’a karşı başlattığı kara harekâtı sırasında yaşanan bu gelişme, uluslararası alanda büyük yankı uyandırdı.
BM’nin İşlevselliği Tartışılıyor
BM’ye yönelik saldırı iddiaları, bir kez daha BM’nin işlevselliği ve etkinliği konusundaki tartışmaları alevlendirdi. Uzmanlar, BM’nin İsrail’e karşı etkisiz kalmasının arkasında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) yapısını işaret ediyor. BM Güvenlik Konseyi’nde alınması gereken birçok karar, veto hakkına sahip ABD, İngiltere ve Fransa’nın desteğiyle engelleniyor. Bu ülkeler, İsrail’e yönelik yaptırım kararlarının önüne geçerek İsrail’in uluslararası platformda rahat hareket etmesine olanak sağlıyor.
İsrail-Hizbullah Çatışmaları Yoğunlaşıyor
İsrail’in Hizbullah’a karşı başlattığı kara harekâtında, hem askeri hem de sivil kayıplar artmaya devam ediyor. İsrail’in sivil yerleşim yerlerine yönelik ağır bombardımanlarına karşılık, Hizbullah da İsrail’in kuzey bölgelerine yönelik füze saldırılarını yoğunlaştırmış durumda. Bu karşılıklı saldırılar, bölgedeki tansiyonu yükseltirken, BM’nin ve diğer uluslararası aktörlerin müdahale etmedeki yetersizliği eleştiri oklarının hedefi oldu.
BM’nin Geleceği Tehlikede mi?
Uzmanlar, BM’nin günümüzde kuruluş amacından uzaklaştığını ve yapısal bir reforma ihtiyaç duyduğunu vurguluyor. BM’nin işleyişinde köklü bir değişim yapılmazsa, uluslararası platformda etkinliğini kaybetmeye devam edeceği öngörülüyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yıllar önce dile getirdiği “Dünya beşten büyüktür” söylemi, bu yapısal reform çağrılarının merkezinde yer alıyor.
Özellikle BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin (ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Fransa) veto yetkileri, sistemin en çok eleştirilen noktası. İsrail’in BM Barış Gücü’ne saldırdığı iddiaları karşısında, Konsey’den henüz bir kınama ya da yaptırım kararı çıkmamış olması, bu ülkelerin uluslararası çıkarları doğrultusunda hareket ettiklerinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Uluslararası Güç Dengeleri Değişiyor
Son dönemde, BM gibi uluslararası örgütlerin etkinliği sorgulanırken, Çin ve Rusya gibi ülkelerin uluslararası platformlarda giderek daha fazla söz sahibi olması, dünya siyasetindeki çok merkezli yapıyı güçlendirdi. Ancak bu durum, BM gibi kurumların küresel barış ve güvenlik sağlama misyonlarını yerine getirmekte zorlandıkları gerçeğini değiştirmiyor.
Ortadoğu’da yaşanan gelişmeler ve BM’nin bu konudaki tavrı, hem bölgedeki çatışmaları hem de uluslararası hukuk ve barış çabalarını yeniden gündeme taşıyor.
