editor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine göre, Enflasyon artışındaki farklılıklar gelir gruplarına göre değişiklik gösteriyor. Alt gelir grubunda gıda fiyatlarındaki artış öne çıkarken, üst gelir grubunda ulaştırma harcamaları en fazla etkilenen alanlardan biri olarak dikkat çekiyor.
Üst gelir grubunun harcamaları arasında lokanta ve konaklama hizmetleri önemli bir paya sahip ve bu grubun bu tür hizmetlere yaptığı harcamalar, alt gelir grubuna kıyasla iki kat daha fazla. Bilgi ve iletişim harcamaları ise tüm gelir gruplarında benzer seyrediyor. Enflasyona dair algı harcama kalemlerine göre değiştiği için, manşet enflasyon oranının üzerinde kalan harcama grupları daha yakından inceleniyor.
Son 1 Yılda Konut Fiyat Artışları Dar Gelirliyi Daha Fazla Etkiledi
TÜFE verilerine göre, yılbaşından bu yana ve son 1 yılda beş ana harcama grubundaki fiyat artışları genel enflasyon oranının üzerinde seyretti. 2024 yılı başından itibaren TÜFE yüzde 35,86 artarken, son bir yılda yüzde 49,38 oranında yükseldi.
Eğitim harcamaları enflasyonun üzerinde artış gösteren başlıca alan oldu. Eğitim endeksindeki artış yılbaşından bu yana yüzde 90,88, son bir yılda ise yüzde 93,59 olarak kaydedildi. Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar grubundaki fiyat artışı ise dar gelirliyi daha fazla etkileyen bir diğer önemli kalem olarak öne çıktı; bu grupta yılbaşından bu yana yüzde 57,68, son bir yılda ise yüzde 97,87 oranında artış yaşandı.
Fiyat Artışında Lokanta ve Oteller Öne Çıkıyor
Lokanta ve otel grubunda fiyatlar, TÜFE verilerine göre yılbaşından bu yana yüzde 51,62, son bir yılda ise yüzde 65,41 oranında arttı. Alkollü içecekler ve tütün grubunda ise artışlar, yılbaşından bu yana yüzde 39,42, son bir yılda ise yüzde 52,35 olarak gerçekleşti. Sağlık harcamalarında ise bu oranlar sırasıyla yüzde 38,53 ve yüzde 50,70 oldu.
Uzun Vadede Enflasyonun Üzerinde Seyreden Artışlar
Son üç yılda gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ve tütün, ulaştırma, eğitim ile lokanta ve oteller gibi harcama kalemleri enflasyonun üzerinde artış gösterdi. Son beş yıla bakıldığında ise mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri gibi kalemler de bu gruba eklendi.
Son 10 Yılda Enflasyon Zenginlerin Alım Gücünü Daha Fazla Etkiledi
Son on yıllık dönemde enflasyon toplamda yüzde 936 artarken, gıda ve alkolsüz içeceklerde bu oran yüzde 1.205, mobilya ve ev aletlerinde yüzde 1.041, ulaştırmada yüzde 1.043, lokanta ve otellerde ise yüzde 1.386 oldu. Bu dönemde, tüm harcama gruplarında enflasyonun üzerinde artış gösteren tek kalem lokanta ve oteller oldu.
Enflasyonun hissedilişinin gelir grupları arasındaki farkları belirginleştirmesi, ekonomik eşitsizliklerin daha net bir şekilde gözler önüne serilmesine neden oluyor.
