editor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) aylık değerlendirme raporunu yayımladı. Raporda, özellikle gıda enflasyonundaki farklılıklar dikkat çekiyor. DİSK’in analizine göre, en düşük gelir grubundaki vatandaşlar, gıda enflasyonunu neredeyse iki kat daha fazla hissediyor.
TÜİK’in açıkladığı verilere göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Eylül ayında yüzde 2,97 artarak yıllık yüzde 49,3 seviyesine yükseldi. Gıda enflasyonu ise yüzde 43,7 olarak belirlendi. Ancak DİSK’in yaptığı hesaplamalar, düşük gelirli kesimlerin bu resmi oranların çok daha üzerinde bir enflasyon baskısı yaşadığını ortaya koydu. Raporda, dar gelirlinin gıda enflasyonunun yüzde 78’e kadar çıktığı belirtildi.
Gıda Enflasyonu: Sınıfsal Farklar Derinleşiyor
DİSK’in raporunda, enflasyonun toplumun farklı kesimleri üzerinde farklı etkiler yarattığı vurgulandı. 2003 yılından bu yana genel fiyatlar 21 kat artarken, gıda fiyatlarının 31 kat artış gösterdiği kaydedildi. DİSK, TÜİK’e dava açtıklarını ve hala madde fiyat listesinin açıklanmadığını da hatırlattı.
Rapora göre, dar gelirli kesimlerin gıda enflasyonu resmi orandan çok daha yüksek. Düşük gelirli hanelerde gıda enflasyonu yüzde 60 ila 78 arasında değişiyor. Buna karşın, en yüksek gelir grubunda gıda enflasyonu yüzde 30,8 ile daha düşük seviyelerde hissediliyor.
Emekliler ve Yoksullar Daha Fazla Etkileniyor
DİSK-AR’ın yaptığı hesaplamalar, enflasyonun toplumsal sınıflara göre ciddi farklılıklar gösterdiğini gözler önüne seriyor. Emeklilerin gıda enflasyonu yüzde 60,3 olurken, üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunda bu oran yüzde 48,8, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grupta ise yüzde 61,1 oldu. En yoksul yüzde 20’lik dilimde ise gıda enflasyonu yüzde 77,7 olarak hesaplandı.
Zenginler Daha Az Hissediyor
Yüksek gelir gruplarının ise daha düşük gıda enflasyonu hissettiği gözlemlendi. Dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 42,7 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 30,8 olarak açıklandı. Bu durum, enflasyonun toplumsal sınıflar arasında nasıl farklı hissedildiğini net bir şekilde ortaya koyuyor.
TÜİK’e Çağrı: Gelir Gruplarına Göre Enflasyon Açıklansın
DİSK, TÜİK’in gelir gruplarına göre enflasyon farklarını açıklaması gerektiğini belirtiyor. Uluslararası alanda birçok ülkenin tüketici enflasyonunu detaylı bir şekilde analiz ederek hissettirilen enflasyonu açıkladığını hatırlatan DİSK, Türkiye’de de bu verilerin kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini ifade ediyor.
Gıda ve Genel Enflasyon Arasındaki Uçurum Büyüyor
2005 yılında TÜFE endeksi 118 iken, Ağustos 2024’te bu rakam 2526’ya yükseldi. Gıda fiyatları endeksi ise aynı dönemde 110’dan 3458’e çıktı. 2005’te yüzde 4,3 olan yıllık gıda enflasyonu, 2024’te yüzde 43,7’ye ulaştı. Özellikle son yıllarda genel enflasyon ile gıda enflasyonu arasındaki farkın ciddi oranda açıldığı belirtiliyor. DİSK’e göre, bu farkın daha da büyümesi, düşük gelirli haneler için yaşam koşullarını her geçen gün daha da zorlaştırıyor.
Sonuç olarak, enflasyon verileri resmi rakamların ötesinde farklı sınıflar üzerinde farklı etkiler yaratıyor. Dar gelirli kesimler, özellikle gıda harcamalarında ciddi bir enflasyon baskısı altında.
