Kadın Hastalıklarından Korunmanın Yolları: Uzmanından 6 Öneri

Kadın Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Faruk Abike, sağlıkta değiştirilebilir ve değiştirilemez risk faktörlerinin önemini vurguladı. Abike, “Genetik yapımızı değiştiremeyiz ancak yaşam tarzımızda yapacağımız basit değişikliklerle kanser ve diğer hastalıklara karşı etkili önlemler almak mümkündür” dedi. Meme kanseriyle ilgili araştırmalardan örnek vererek, vakaların %95’inde aile öyküsü olmadığını, yalnızca %5’inde genetik faktörlerin etkili olduğunu belirtti. “Bu nedenle sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemek ve tedavide bilimsellikten sapmamak çok önemlidir” diyerek, kadın sağlığında ihmale gelmez altı önlemi sıraladı.

1. Kemik Erimesine Karşı Önlemler

Menopozla birlikte östrojen hormonunun azalması, kadınların %80’inde sıcak basması ve terleme gibi belirtilere yol açarken, kemik erimesi (osteoporoz) riskini de artırır. Bu döneme gelmeden önce kemik sağlığını korumak için önlemler alınmalıdır. Öneriler arasında düzenli egzersiz yapmak, günlük en az 30 dakika tempolu yürüyüş, sağlıklı beslenme ve alkol ile sigaradan uzak durmak yer alKadın Hastalıklarından Korunmanın Yolları: Uzmanından 6 Öneriır. Sigaranın kemik kaybını hızlandırdığı da bilimsel araştırmalarla ortaya konulmuştur.

2. İdeal Kilonuzu Sağlıklı Şekilde Koruyun

Son yıllarda yaygınlaşan aşırı kilo ve obezite, ciddi sağlık risklerine yol açabilir. Obezite, yağ dokusunda artan östrojenin etkisiyle rahim içi kalınlaşma, polip, miyom ve rahim kanseri riskini artırırken, aşırı zayıflık da östrojen seviyesini düşürerek kemik kırılmalarına neden olabilir. Menopoz öncesi ve sonrası ideal kiloyu korumak çok önemlidir. Ancak kilo vermek amacıyla şok diyetler, zayıflama iğneleri veya bitkisel ürünler kullanmak sağlık açısından tehlikeli olabilir. Bu süreçte sağlıklı yöntemler tercih edilmeli ve gerekiyorsa uzman desteği alınmalıdır.

3. Ailede Risk Faktörü Varsa Dikkatli Olun

Aile öyküsü, sağlık risklerini belirlemede kritik bir rol oynar. Örneğin, annesinde, teyzesinde veya anneannesinde kanser öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir ve bu kişiler tarama testlerine daha erken başlamalıdır. Sadece kanser değil, miyom ve endometriozis gibi hastalıklar için de bu durum geçerlidir. Ailesinde endometriozis öyküsü olan kadınlarda bu hastalığın ortaya çıkma olasılığı 7-10 kat artmaktadır. Özellikle meme kanserine yatkınlık gösteren BRCA-1 veya BRCA-2 gen mutasyonları taşıyan kadınlarda risk %80’e kadar çıkabilmektedir. Bu nedenle, genetik testler ve düzenli kontroller ihmale gelmemelidir.

4. Sağlıklı Beslenin ve Gelişigüzel Vitamin Kullanmayın

Menopoz dönemiyle birlikte östrojenin koruyucu etkisinin azalması, kemik erimesinin yanı sıra kalp-damar hastalıkları ve kolesterol sorunlarının riskini artırabilir. Bu dönemde dengeli beslenmek, sebze, meyve, kurubaklagil, fındık, badem, ceviz, yoğurt, kefir ve balık gibi gıdaları tüketmek önemlidir. Aşırı kafeinli ve gazlı içeceklerden kaçınılmalıdır. Gelişigüzel vitamin takviyesi kullanımı ise sağlık yararından çok zarar getirebilir; bu yüzden doktor önerisi olmadan vitamin alınmamalıdır.

5. Menopozda Kanamaları Ciddiye Alın

Menopoz geçiş döneminde kanama düzensizlikleri sık görülse de, menopoz sonrası herhangi bir kanama normal değildir. Bu nedenle bu tür belirtiler mutlaka dikkate alınmalı ve hekime başvurulmalıdır. Kanamalar her zaman ciddi bir hastalık belirtisi olmayabilir, ancak erken teşhis edilebilecek sağlık sorunlarının gözden kaçmasını engellemek için kontrol edilmelidir.

6. Rutin Kontrollerinizi İhmal Etmeyin

Tıpta ve teknolojideki gelişmeler sayesinde tarama yöntemleri erken tanı ve tedavi şansını artırmıştır. Her kadının yılda bir kez jinekolojik kontrolden geçmesi hayati önem taşır. Özellikle kanser belirtileri çoğu zaman ileri evrede ortaya çıktığından, şikayet olmasa dahi yıllık pap smear testi, jinekolojik muayene ve ultrasonografi yapılmalıdır. 40 yaşından itibaren (aile öyküsü olanlarda daha erken) yıllık mamografi taramaları meme kanserinin erken teşhisi açısından gereklidir.