editor
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) yayımladığı son haftalık bülten, bireysel kredi ve kredi kartlarındaki borçlanmanın hızla arttığını ortaya koyarken, takibe düşen kredilerdeki artış da dikkat çekiyor. Özellikle maaşlı çalışanlar ve emekliler başta olmak üzere geniş kesimlerin alım gücündeki erime, kredi kullanımında artışı tetikliyor.
Konut Kredileri: Durgun Seyir, Ancak Risk Artıyor
Konut kredilerinde yıl başına kıyasla görece sakin bir tablo olsa da takibe düşen kredi oranlarında artış yaşanıyor. 2024 yılı başında yüzde 0,11 olan bu oran, kasım ortası itibarıyla yüzde 0,14’e yükseldi. Bu durum, konut piyasasındaki daralma ve ödeme zorluklarının işaretlerini taşıyor.
Taşıt Kredileri: Risk Seviyesi Yükseliyor
Taşıt kredilerinde tablo daha çarpıcı. 2024 başında yüzde 0,15 olan takibe düşen taşıt kredisi oranı, kasım ayı itibarıyla yüzde 0,31’e çıktı. Yılın ilk haftalarında 142 milyon TL olan takibe düşen taşıt kredileri, kasım ortasında 227 milyon TL’ye ulaştı. Toplam kredi hacminin daralmasıyla birlikte risk oranındaki artış daha da belirginleşiyor.
İhtiyaç Kredilerinde Kritik Artış
Vatandaşın artan geçim sıkıntısı, ihtiyaç kredilerinde hem kullanım hem de risk oranlarının artmasına yol açtı. İhtiyaç kredilerinde yılbaşına göre yüzde 35 artış yaşanırken, takibe düşen kredilerdeki artış yüzde 68’i buldu. Takipteki ihtiyaç kredilerinin oranı ise yüzde 3’ten yüzde 3,73’e yükseldi. Sadece kasım ayının ikinci haftasında takibe düşen ihtiyaç kredileri 1 milyar 674 milyon TL artış gösterdi.
Kredi Kartlarında Durum Vahim
Bireysel kredi kartlarındaki harcama hacmi, yılbaşındaki 1 trilyon 173 milyar TL seviyesinden yüzde 43 artarak 15 Kasım haftasında 1 trilyon 676 milyar TL’ye ulaştı. Ancak bu artış, ödeme zorluklarını da beraberinde getirdi. Takibe düşen bireysel kredi kartları yıl başına göre yüzde 202 artarak 48 milyar 484 milyon TL’ye çıktı. Kredi kartı takip oranı yüzde 1,37’den yüzde 2,89’a yükseldi. Haftalık bazda ise takibe düşenlerde yüzde 3,48 oranında bir artış dikkat çekiyor.
Kurumsal Kredi Kartları: Benzer Riskler
Kurumsal kredi kartlarında da tablo benzer bir görünüm sergiliyor. Harcamalar yıl başından bu yana yüzde 34 artarken, takibe düşen kredilerdeki artış yüzde 106 oldu. Takip oranı yüzde 0,89’dan yüzde 1,38’e çıktı. Bu veriler, işletmelerin de finansal zorluklar içinde olduğunu gösteriyor.
KOBİ Kredilerindeki Alarm Zilleri
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) kullandığı kredilerde yılbaşından bu yana yüzde 26’lık bir artış görülse de takibe düşen kredilerdeki artış oranı yüzde 39’a ulaştı. KOBİ kredilerindeki takip oranı yüzde 1,81’den yüzde 1,99’a yükseldi. Bu durum, ekonominin bel kemiği olan KOBİ’lerin ödeme güçlüğü yaşadığını ve risk altında olduğunu ortaya koyuyor.
Sonuç: Ekonomide Borçlanma Yönetimi Ön Plana Çıkmalı
BDDK verileri, bireysel ve kurumsal kredilerdeki artışı ve beraberindeki riskleri net bir şekilde ortaya koyuyor. Artan kredi kullanımı, ekonomik daralmayla birleştiğinde finansal istikrarı tehdit edebilecek bir tabloya işaret ediyor. Özellikle ihtiyaç kredileri ve kredi kartlarındaki yükseliş, halkın artan yaşam maliyetleri karşısında borçlanmaya yöneldiğini gösteriyor. Bu noktada, borçlanmanın sürdürülebilirliğini sağlamak adına daha etkin düzenlemeler ve destek mekanizmaları hayata geçirilmeli.
