editor
Tarihi Gölgenin İçinden Yükselen Yeni Bir Merkez
Katolik dünyasının yeni ruhani lideri Papa 14. Leo’nun ilk yurt dışı ziyaretini Türkiye’ye, üstelik İznik Konsili’nin 1700. yılı bahanesiyle yapacağını açıklaması, sıradan bir protokol adımı değil. Bu tercih, Vatikan’ın sadece geçmişle değil, bugünün ve yarının dünyasıyla da stratejik bir ilişki kurma çabasıdır.
Türkiye artık sadece NATO’nun doğu sınırındaki bir ülke değil. Son 20 yılda inşa edilen yeni dış politika diliyle, İslam dünyasında yeniden merkez olma arayışındadır. Osmanlı sonrası dağılmış olan hilafet sonrası coğrafyada, liderlik boşluğunu doldurabilecek en güçlü aday olarak konumlanmaktadır. Papa’nın bu ziyareti, bu yükselen kimliğe uzatılan diplomatik ama sembolik bir eldir.
İznik: Geçmişin Simgesi, Geleceğin Kapısı
Papa’nın İznik’i seçmesi rastlantı değil. 325’te burada toplanan ilk ekümenik konsil, Hristiyan inanç sisteminin temel taşlarını oluşturmuştu. Ancak bu ziyaretin gerçek hedefi yalnızca bu teolojik geçmiş değil. Asıl mesaj, o gün Doğu Roma’nın parçası olan Anadolu’nun bugün yeniden ruhani ve jeopolitik merkez olma ihtimalidir.
Papa 14. Leo, bu törenle aslında Türkiye’ye “sen sadece eski bir imparatorluk değil, yeni bir medeniyet eksenisin” mesajı veriyor olabilir. Bu bağlamda Vatikan, Türkiye’yi artık sadece laik bir cumhuriyet olarak değil, İslam dünyasının merkezi reflekslerini yeniden üreten ve sunabilen bir aktör olarak değerlendirmeye başlamış görünmektedir.
Hilafet Hafızası ve Yeni Türkiye Algısı
Türkiye, Arap Baharı sonrası dönemde Ortadoğu’daki dengelerde daha aktif rol oynarken, Afrika’da cami açılışlarından Balkanlardaki Osmanlı mirasına sahip çıkışa kadar geniş bir alanda “yumuşak güç” stratejisi izliyor. Bu hamleler, Batı’nın gözünde Türkiye’yi “hilafet sonrası boşluğu doldurabilecek yeni merkez” olarak konumlandırıyor.
Vatikan, bu dönüşümü okuyan kurumlardan biri. Papa’nın Türkiye ziyareti, bu yeni güç haritasında yerini almak isteyen Katolik dünyasının bir hamlesi olarak da okunabilir. Zira din sadece inançla değil, aynı zamanda jeopolitik ve kültürel nüfuzla da ilgilidir. Türkiye’nin bu yeni konumlanışı, Vatikan’ın hem bir rakip hem de bir muhatap olarak Türkiye’ye yaklaşmasına neden olabilir.
Yeni Dönemin Diplomasi Dili: İnanç, Hafıza ve Yumuşak Güç
Papa’nın kullandığı barış dili, sadece teolojik değil, diplomatik bir mesajdır. Türkiye ile Hristiyan dünyası arasında yeni bir sayfa açılabilir mi? Bunun için öncelikle karşılıklı hafızaların tanınması gerekir. Vatikan, bu ziyaretle Osmanlı sonrası İslam dünyasını Batı’dan koparan zihinsel bariyerlere karşı sessiz bir köprü kurmaya çalışıyor olabilir.
Türkiye ise bu süreci, hem geçmişinden gelen çok katmanlı mirasla hem de güncel diplomatik esnekliğiyle yönetebilir. İstanbul’un, Kudüs’ün ve Mekke’nin arasında “siyasi değil kültürel bir merkez” olma iddiası, Papa’nın İznik’te yapacağı sembolik jestlerle daha da görünür olabilir.
Papa’nın Ziyareti, Türkiye’nin Yeni Yükselişini Kabul Mesajı mı?
Papa 14. Leo’nun İznik Konsili yıldönümünde Türkiye’ye gelişi, sadece geçmişi anma değil; yeni bir küresel düzen arayışında Türkiye’nin artan ruhani ve diplomatik etkisini tanıma girişimidir. Bu ziyaret, hem Vatikan’ın Türkiye’nin yeni rolüne duyduğu ilgiyi hem de İslam-Hristiyan dünyaları arasındaki yeni dengeyi ima eder.
Ziyaretin satır aralarında şu saklıdır: Artık sadece geçmişteki Türkiye değil, gelecekteki Türkiye ile konuşmak isteyen bir Vatikan var.
