Hayati Esen
Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Kaliforniya’da siyaset ve kolluk kuvvetlerinde yükselen bir göçmen kızı olarak, ABD tarihinin ilk kadın başkan yardımcısı unvanını kazanarak büyük bir siyasi partinin aday listesine liderlik eden ilk beyaz olmayan kadın oldu. Harris, Pazartesi günü Demokratların başkan adaylığını resmen güvence altına aldı.
Harris’in, başkanlık için yaptığı ilk girişimin başarısızlığının üzerinden dört yıl geçmesinin ardından partisinin standart adayı olarak öne çıkması, Başkan Joe Biden‘ın Haziran ayındaki zayıf münazara performansının, destekçilerinin yeniden seçilme ihtimaline olan güvenini sarstığı bir dönemde gerçekleşti. Bu durum, Demokratlar arasında ciddi bir iç mücadeleye yol açtı.
Harris’in adaylığı, Demokratik Ulusal Kongre delegelerinin beş gün süren çevrimiçi oylamasının Pazartesi gecesi sona ermesinin ardından resmiyet kazandı. Parti, gece yarısından hemen önce yaptığı açıklamada, delegelerin %99’unun Harris için oy kullandığını duyurdu. Oylamanın resmi onayının, bu ay sonunda Chicago’da yapılacak olan parti kongresinde kutlama amaçlı bir yoklama yapılmadan önce gerçekleşeceği bildirildi.
Harris, Biden’ın adaylığını şekillendiren demokrasi, silah şiddetinin önlenmesi ve kürtaj hakları gibi temalardan çok fazla sapmayı planlamadığını önceden belirtti. Ancak, özellikle Trump’a yönelik eleştirilerde ve bir sus payı planıyla bağlantılı olarak iş kayıtlarında tahrifat yapmaktan aldığı 34 ağır suç mahkumiyetine dair konuşurken, daha ateşli bir üslup benimsiyor. Harris’in başkan yardımcılığı sonrası yerine geçen Kaliforniya Senatörü Alex Padilla, “Temel haklar, özellikle de üreme hakları söz konusu olduğunda, yeni bir neslin, bir savcının ve bir kadının eşsiz sesi göz önüne alındığında, tarihin bu anında yıldızlar onun için aynı hizaya gelmiş gibi” şeklinde bir değerlendirmede bulundu.
Kamala Devi Harris, 20 Ekim 1964’te Oakland, Kaliforniya‘da, 19 yaşında Hindistan’dan ABD’ye göç eden göğüs kanseri bilimcisi Shyamala Gopalan ve Jamaikalı kökenli Stanford Üniversitesi emeritus profesörü Donald Harris’in kızı olarak dünyaya geldi. Harris, 2010’da Kaliforniya eyalet başsavcılığına yükselmeden önce Bay Area’da yıllarca savcılık yaptı ve 2016’da ABD senatörü olarak seçildi.
Harris, istikrarsız Trump döneminin başlangıcında senatör olarak Washington’a geldi ve kısa sürede yeni başkanın personeline ve politikalarına karşı güvenilir bir liberal muhalif olarak kendini kanıtlayarak kendi başkanlık adaylığı hakkındaki spekülasyonları artırdı. Gıpta ile bakılan Yargı Komitesi’nde yer alması, şu anki Yüksek Mahkeme Yargıcı Brett Kavanaugh gibi önde gelen Trump adaylarını sorgulaması için ona ulusal bir dikkat çekti.
Harris, 2020 başkanlık kampanyasını büyük umutlarla başlattı, eski Başkan Barack Obama ile benzerlikler kurdu ve memleketindeki ilk mitingine 20.000’den fazla kişi katıldı. Ancak Harris, Iowa’daki ilk aday belirleme yarışından önce ön seçim yarışından çekildi; personel anlaşmazlıkları ve yeterli kampanya fonu bulamama sorunlarıyla mücadele etti. Ayrıca, Demokrat seçmenlere tutarlı bir sunum yapmakta zorlandı ve sağlık hizmetleri gibi kilit konularda belirsizlik yaşadı.
Yine de Harris, Biden’ın 2020’nin başlarında iki numaralı aday olarak bir Siyah kadını seçeceği sözünü vermesinin ardından başkan yardımcılığı için aday listesinde öne çıktı. Biden, şimdi vefat eden oğlu Beau ile yakın bir dostluk kurmuş olan Harris’i çok sevdi; o dönemde California’da başsavcıydı. Başkan yardımcısı olarak geçirdiği ilk aylar pek de sorunsuz geçmedi. Biden, Harris’ten ABD’ye göçün temel nedenleri konusunda yönetimin Orta Amerika ile diplomatik çabalarına liderlik etmesini istedi. Bu durum, Cumhuriyetçilerin sınır güvenliği konusundaki eleştirilerini artırdı ve siyasi bir kırılganlık yarattı.
Harris, ilk iki yılında eşit olarak bölünmüş Senato’da eşit oyları bozabilmek için sık sık Washington’a bağlandı, bu da Demokratlara iklim ve sağlık hizmetleri konusunda önemli kazanımlar sağladı. Ancak bu durum, ülke çapında seyahat etme ve seçmenlerle buluşma fırsatlarını kısıtladı.
2022 Yüksek Mahkeme kararının ardından Roe v. Wade’i ortadan kaldıran karar ile görünürlüğü daha da arttı; çünkü kürtaj hakları konusunda yönetimin baş sözcüsü oldu. Geçmişte prosedüre kısıtlamalar getirilmesini destekleyen ömür boyu Katolik olan Biden’dan daha doğal bir elçi konumundaydı.
Devletin zirvesine doğru
Biden 21 Temmuz’da adaylığını sona erdirdikten sonra hızla Harris’i destekledi. Harris’in 2024 başkanlık adaylığının ilk iki haftasında Demokrat tabanda coşku arttı; bağışlar yağdı, saha ofislerine çok sayıda gönüllü geldi ve destekçiler o kadar çoğaldı ki etkinlik organizatörleri mekânları değiştirmek zorunda kaldı.
Harris’in 2020 kampanyasının ulusal eşbaşkanlarından Bakari Sellers, “Ülke hepimizin bildiği Kamala Harris’i görebiliyor” dedi. Yine de Demokratlar Harris’in siyasi balayının sona ereceğini ve Biden yönetiminin pozisyonları, ekonominin durumu ve özellikle Orta Doğu olmak üzere yurtdışındaki istikrarsız durumlar nedeniyle kaçınılmaz olarak daha sert incelemelere maruz kalacağını tahmin ediyor. Harris ayrıca adaylığının başlamasından bu yana henüz gazetecilerin uzun sorularını yanıtlamadı ya da resmi bir röportaj için masaya oturmadı.
Trump kampanyası, ülke çapında seçmenlere kendini tanıtmaya devam ederken Harris’i tanımlamaya hevesli oldu ve Biden yönetimi sırasında güney sınırındaki çok sayıda yasadışı geçişten onu sorumlu tutan bir reklam yayınladı. Cumhuriyetçi adayın destekçileri de Harris’i alaycı bir şekilde çeşitlilik için işe alınmış biri olarak damgalarken, Trump’ın kendisi de Harris’in geçmişte sadece Kızılderili mirasını öne çıkardığını ve son zamanlarda Siyah kimliğini öne çıkardığını iddia ederek kendi çirkin ırkçı saldırılarına girişti.
Trump, Ulusal Siyah Gazeteciler Birliği’nin yıllık kongresinde yaptığı konuşmada “Birkaç yıl önce Siyah olduğunu öğrenene kadar Siyah olduğunu bilmiyordum ve şimdi Siyah olarak bilinmek istiyor” dedi. “Yani, bilmiyorum, Hintli mi yoksa Siyah mı?” Harris cevabında “aynı eski gösteri – bölücülük ve saygısızlık” olarak nitelendirdi ve seçmenlerin “daha iyisini hak ettiğini” söyledi.
