Türkiye, 2025 yazında artan sıcaklıklar, düşük nem ve şiddetli rüzgarların etkisiyle orman yangınlarının pençesine düştü. İzmir, Eskişehir, Balıkesir ve Bursa gibi illerde günlerdir süren yangınlar, hem ekolojik hem de toplumsal açıdan ciddi bir kriz yaratmış durumda. Yangınlar, sadece doğayı değil, yerleşim yerlerini, tarım arazilerini ve vatandaşların güvenliğini de tehdit ediyor. Bu analizde, yangınların son durumu, iktidar ve muhalefetin yaklaşımları, medyadaki yansımalar ve sosyal medyadaki tartışmalar ele alınacaktır.

Bunu da Okuyun

Bakan Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin Enerji Tüketimi ve Stratejik Hedeflerini Değerlendirdi

ywAAAAAAQABAAACAUwAOw==

Yangınlarda Son Durum

Türkiye genelinde 1 Ocak 2025’ten itibaren 3.015 yangın meydana geldi; bunların 1.295’i ormanlık alanda, 1.720’si ise orman dışı alanlarda gerçekleşti. Son bir haftada (26 Haziran – 3 Temmuz) 576 orman yangını rapor edildi. Yangınlar özellikle Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde yoğunlaşırken, İzmir, Manisa, Hatay, Bilecik, Balıkesir ve Bursa’da büyük çaplı yangınlar dikkat çekiyor. İşte il bazında son durum:

İzmir: Çeşme, Ödemiş ve Buca’da yangınlar devam ediyor. Çeşme’deki yangın kontrol altına alınmış olsa da Ödemiş ve Buca’da alevlerle mücadele sürüyor. Ödemiş’te iki can kaybı yaşandı; 81 yaşındaki İbrahim Erkan’ın evinde mahsur kalarak hayatını kaybettiği bildirildi. AFAD, Ödemiş’teki yangına 14 hava aracı ve 540 personelle müdahale edildiğini açıkladı. Seferihisar ve Menderes’teki yangınlar ise tamamen kontrol altına alındı. İzmir Valisi Süleyman Elban, olumsuz hava koşulları nedeniyle helikopterlerin devre dışı kaldığını, ancak uçaklarla müdahalenin devam ettiğini belirtti.
Eskişehir: Seyitgazi ilçesi Bardakçı ve Şükranlı mahalleleri arasındaki ormanda yangın çıktı. Ekipler havadan ve karadan müdahale ediyor. Ayrıca Kırka’ya bağlı Peçene Mahallesi ile Afyonkarahisar’ın İscehisar ilçesi arasında çıkan örtü yangını, ağaçlara sıçramadan kontrol altına alındı; yaklaşık 3 dekar alan zarar gördü.
Balıkesir: Burhaniye, Karesi ve Ayvalık’ta yangınlar devam ediyor. Havran ve Kepsut’taki yangınlar kontrol altına alındı. Burhaniye Pelitköy Mahallesi’nde tarım arazisinden ormana sıçrayan yangına yoğun müdahale sürüyor. Edremit’te zeytinlik alanda başlayan yangın 4 saatte kontrol altına alındı.
Bursa: Yenişehir ilçesinde anızdan ormana sıçrayan yangın kontrol altına alındı. Osmangazi’de İsmetiye Mahallesi’nde başlayan yangın yerleşim yerlerini tehdit ederken, Kestel ve İnegöl’deki yangınlar da kontrol altına alındı. Yangınların çıkış nedenleri arasında mangal ateşi gibi ihmaller öne çıkıyor.
Diğer İller: Manisa (Akhisar, Kula, Saruhanlı, Ahmetli), Hatay (Antakya), Bilecik (Vezirhan), Muğla, Sakarya ve Kahramanmaraş’ta yangınlar büyük ölçüde kontrol altına alındı. Ancak Hatay’da rüzgarın etkisiyle alevler zaman zaman yeniden alevleniyor.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 2025’te 1.823 hektar orman alanının zarar gördüğünü, bunun 2.600 futbol sahasına eşdeğer olduğunu belirtti. Yangınların yüzde 90’ının insan kaynaklı (ihmal, dikkatsizlik, kasıt) olduğu vurgulanıyor. Bakan Yumaklı, Türkiye’nin yangın söndürme kapasitesinin Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesinde olduğunu ifade ederken, 27 uçak ve 105 helikopterle toplam 8.884 sortide 29.575 ton su kullanıldığını açıkladı.

İktidar ve Muhalefetin Yaklaşımları

İktidar: Hükümet, yangınlara karşı kapsamlı bir mücadele yürütüldüğünü vurguluyor. Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, yangınlarla mücadelede tüm kurumların koordineli çalıştığını ve ekiplerin “insanüstü” bir çaba gösterdiğini belirtti. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yangın riskine karşı vatandaşların hassasiyet göstermesi gerektiğini ifade ederken, devlet ve millet olarak kenetlenme çağrısı yaptı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 50 binin üzerinde kişinin tahliye edildiğini ve yangınlara müdahalenin aralıksız sürdüğünü duyurdu. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, yangınlara ilişkin soruşturmalarda 17 şüphelinin gözaltına alındığını, kasıtlı yangın çıkaranlara ağır cezalar uygulanacağını belirtti.

Muhalefet: Muhalefet, yangınlara müdahalede yetersizlik olduğunu ve hükümetin ormanları koruma politikalarının başarısız olduğunu savunuyor. Sosyal medyada muhalefet yanlısı hesaplar, yangın söndürme filosunun yetersiz olduğunu, özellikle uçak ve helikopter sayısının az olduğunu iddia ediyor. Örneğin, @Bosnakartal0 adlı bir kullanıcı, “AKP’nin yangın söndürme filosunu bitirdiğini” ve 20 yıldır ormanları korumadığını öne sürdü. Muhalefet, yangınların çıkış nedenlerinin yeterince araştırılmadığını ve kundaklama iddialarının üstünün örtüldüğünü de iddia ediyor. Ayrıca, iklim krizine karşı yeterli önlem alınmadığı eleştirileri yükseliyor.

Medyada Tartışmalar

Türk medyası, yangınları yoğun bir şekilde gündeme taşıyor. Hürriyet, Milliyet ve TRT Haber gibi ana akım medya kuruluşları, yangınların son durumu, müdahale süreçleri ve resmi açıklamalar üzerine odaklanıyor. Hürriyet, Bakan Yumaklı’nın açıklamalarını öne çıkararak yangınların kontrol altına alınma süreçlerini detaylıca aktarıyor. Milliyet, İzmir’deki can kayıplarını ve tahliyeleri vurgulayarak dramatik bir anlatım benimsiyor. TRT Haber, yangınların kontrol altına alınma oranlarını ve hükümetin çabalarını ön plana çıkarıyor.

Ancak, bazı medya organları ve muhalif yayınlar, hükümetin yangınlara müdahalede yavaş kaldığını ve kaynakların yetersiz olduğunu öne sürüyor. Örneğin, www.muhalif.com.tr, yangınların kontrol altına alındığını duyuran resmi açıklamalara karşın, vatandaşların yaşadığı mağduriyetlere odaklanıyor. Ayrıca, yangınların çıkış nedenleri konusunda spekülasyonlar (kundaklama, sabotaj) medya gündeminde yer buluyor. İletişim Başkanlığı, İzmir Aliağa’daki yangının kasıtlı çıkarıldığı iddialarını yalanlayarak “karşı ateş” yönteminin kullanıldığını açıkladı.

Medyada bir diğer tartışma konusu, yangınların iklim değişikliğiyle bağlantısı. Bazı yayınlar, artan sıcaklıkların ve rüzgarların yangınları körüklediğini belirtirken, hükümetin iklim politikalarının yetersiz olduğu eleştirileri de dile getiriliyor.

Sosyal Medyada Tartışmalar

Sosyal medya, yangınlarla ilgili hem bilgi hem de dezenformasyonun merkezi haline geldi. X platformunda öne çıkan temalar şunlar:

Hükümet Eleştirileri: Kullanıcılar, yangın söndürme kapasitesinin yetersiz olduğunu ve hükümetin krizi yönetemediğini iddia ediyor. Sadece 1 uçak ve 18 helikopterle müdahale edildiğini öne sürenler, muhalefet yanlısı kullanıcılar arasında geniş yankı buluyor.
İklim Krizi ve Kapitalizm: Kimi kullanıcılar, yangınların iklim krizinin bir sonucu olduğunu ve kapitalist sistemin doğayı tahrip ettiğini savunuyor. Bu paylaşımlar, yangınların sadece doğal değil, sistemik bir sorun olduğu görüşünü yaygınlaştırıyor.
Dezenformasyon: İletişim Başkanlığı, sosyal medyada yangınların kasıtlı çıkarıldığına dair yanlış bilgilerin dolaştığını belirtti. Özellikle İzmir Aliağa’daki yangınla ilgili “kundaklama” iddiaları yalanlandı. Buna rağmen, sosyal medyada sabotaj iddiaları popülerliğini koruyor.
Toplumsal Dayanışma: Vatandaşlar, yangın bölgelerine yardım çağrıları ve tahliye edilenler için destek kampanyaları düzenliyor. Ancak, bazı kullanıcılar, dezenformasyonun sahadaki ekiplerin moralini bozduğunu ve mücadelelerini zorlaştırdığını ifade ediyor. Bakan Yumaklı da bu konuya dikkat çekerek, manipülatif içeriklere karşı uyardı.

Genel Değerlendirme

Türkiye’deki orman yangınları, hem çevresel hem de siyasi bir kriz olarak derinleşiyor. Hükümet, yangınlara müdahalede tüm imkanların seferber edildiğini ve kontrol sağlandığını belirtse de, muhalefet ve sosyal medya kullanıcıları, hazırlıksız yakalanma ve yetersiz müdahale eleştirilerini sürdürüyor. Medya, yangınların dramatik sonuçlarını ve resmi açıklamaları öne çıkarırken, sosyal medya hem dayanışma hem de tartışma platformu olarak öne çıkıyor. Ancak, dezenformasyonun yayılması, kriz yönetimini zorlaştıran bir unsur olarak dikkat çekiyor.

Yangınların çoğu insan kaynaklı ihmallerden kaynaklanırken, iklim değişikliğinin etkisi de göz ardı edilemez. Önümüzdeki günlerde artan sıcaklık ve rüzgar uyarısı, yangın riskinin devam ettiğini gösteriyor. Bu nedenle, hem vatandaşların hem de yetkililerin daha fazla dikkat ve koordinasyon göstermesi gerektiği açık. Türkiye’nin “Yeşil Vatan”ı koruma mücadelesi, sadece ekiplerin değil, tüm toplumun ortak sorumluluğu olarak önümüzde duruyor.

Kaynaklar: