Dünyanın sonu henüz gelmedi!

2019 yılında vefat eden ve “Kudüs Şairi” olarak bilinen Nuri Pakdil, bugün Gazze ve Lübnan’da yaşananlar karşısında hissettiğimiz üzüntüyü adeta tarif edercesine şöyle der: “Biz çok çalışmaktan yorulmadık, oturmaktan yorulduk; biraz merhamet aramaktan yorulduk, samimiyet eksikliğinden yorulduk, insanları izlemekten ve insanlığı gözlemekten yorulduk.” Bugün, dünyanın diğer halkları gibi, bölgemizde yaşanan vahşet ve barbarlığı bu acı verici yorgunlukla izliyoruz.

Stefan Zweig, Almanya’nın en ünlü Yahudi yazar ve entelektüellerinden biriydi. İnsanlığın tarihi ve kültürel değerlerinin zirvesine olan derin ilgisiyle tanınırdı, ancak aynı zamanda bu değerlerin ne kadar hızlı bir şekilde çözülebileceğine de tanık oldu. Özellikle 20. yüzyılın başlarında patlak veren iki dünya savaşı, sadece siyasi ve sosyal yapıları değil, bireylerin ruhlarını da mahvetti. Zweig, kitaplarında Avrupa’nın geçmişine duyduğu özlemi dile getirir ve o döneme karşı derin bir hüzün taşır. Otobiyografisi olan “Dünün Dünyası” adlı eserinde, insanlığın “altın çağı” olarak tanımlanan dönemin ne kadar hızlı çöktüğünü açıklar ve kültürel bağların ve entelektüel değerlerin nasıl kaybolup yok olduğunu gösterir.

Zweig’in kitapları derin bir melankoli taşır, çünkü Avrupa’nın büyük fikirlerin ve kültürel zenginliklerin merkezi olduğu çağın sonsuza dek yıkıldığını ve ortadan kaybolduğunu düşünür. İnsanlar, savaşların ve ideolojilerin getirdiği yıkımın altında ezildi ve ülkelerde sosyal çürüme yayıldı. Zweig, bu çöküş karşısında hissettiği umutsuzluğu ve yalnızlığı yazılarında sık sık dile getirir. Sonunda, bu ağır yükü daha fazla taşıyamayarak, Brezilya’da eşiyle birlikte intihar etmeye karar verdi. İnsanlık için artık kurtuluşun olmadığını, dünyanın geri dönüşü olmayan bir sona sürüklendiğini düşünüyordu. Ancak Zweig’in o dönemde hissettiği bu umutsuzluk, tarihin geniş perspektifinde sadece geçici bir geri çekilmeden ibarettir. Doğrudur, dünya savaşları milyonlarca can kaybına ve büyük kültürel ve sosyal yıkıma neden oldu, ancak insanlık hiçbir zaman tamamen tükenmedi ve yok olmadı. Savaşların ve karanlığın acısına rağmen, insanlar yeniden toparlanmayı ve umutlarını yeniden kazanmayı başardılar. Zweig’in intiharından sonra bile, insanlık, küllerinden yeniden doğan anka kuşu gibi, hayata yeniden tutunmayı başardı. Zweig’in yaşadığı o karanlık döneme rağmen, dünya hala ayakta ve hayat devam ediyor. Dünya tarihine baktığımızda, her felaketten sonra bir yeniden doğuş ve toparlanma süreci olduğunu görebiliriz. Kuran-ı Kerim, “Ashab-ı Uhdud” kıssasında yaşanan zulmü anlatırken, aynı zamanda mazlumların nihayetinde zafer kazanacağını da müjdeler. İnsanlık, tarih boyunca sayısız kez ölüm ve yıkımla karşı karşıya kalmıştır, ancak her seferinde bu zorlukların üstesinden gelmeyi başarmıştır. Savaşların, soykırımların ve krizlerin bıraktığı izler silinemez, ama insan doğası her zaman bir çıkış yolu bulma ve umut ışığını görme yeteneğine sahiptir.

Tolstoy’un şu sözleri bu durumu en iyi şekilde özetler: “Birine istediğin kadar zulmedebilir, onu istediğin kadar acı çektirebilirsin, ama içinde her zaman parlayan bir iyilik tohumu bulacaksın.” O iyilik tohumu toprağa ekildiğinde ve şehitlerin kanıyla sulandığında, yeni bir baharın geleceğinin habercisi olur. Tolstoy, insanların özünde iyilik taşıdığına ve bu iyiliğin karanlık anlarda bile yolunu bulacağına inanır. Bu umut dolu bakış açısı, Zweig’in derin karamsarlığının karşısında, insanlık tarihinin bir özetidir.

Sonuç olarak; Zweig’in yaşadığı ve gözlemlediği karanlık dönem, insanlık tarihinin en zor anlarından biri olabilir, ancak o zaman bile umut varlığını sürdürmüş, insanlık her büyük yıkımdan sonra toparlanmayı başarmış ve daha iyi bir gelecek inşa etmiştir. “Kıyamet” henüz gelmedi çünkü insan doğası hala umudu koruyor, iyiliğin peşinden gidiyor ve zorluklara rağmen hayata tutunuyor; yeter ki iyi insanlar, ki onlar çoğunluğu oluşturuyor, bir araya gelsin ve yeni bir gelecek için cesur adımlar atabilsinler. Şimdi Gazze ve Lübnan, Doğu’nun uyanması ve adil yeni bir güç haline gelmesi için bir fırsat sunmalıdır.

 www.alquds.co.uk Arapça olarak yayınlanmıştır