editor
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıkladığı son ekonomik veriler, Türkiye’nin uyguladığı programın meyvelerini vermeye başladığını gösteriyor. Enflasyondaki düşüş trendi, vatandaşın alım gücünü koruma önceliği çerçevesinde sürdürülürken; cari işlemler dengesinde altın hariç fazlayı şimdiden yakalamış olmak, finansal istikrar açısından kritik bir eşik olarak kayda geçiyor.
Enflasyon odağımızda
Şimşek’in vurguladığı üzere, 2025’te de enflasyonun düşüşü sürecek. “Hayat pahalılığıyla mücadele” olarak tanımlanan bu hedef, sadece fiyat artışlarını frenlemekle kalmıyor; aynı zamanda ekonomik programın vatandaş nezdindeki güvenilirliğini de pekiştiriyor. Enflasyonun tek haneye inmesi, kamu maliyesine ve özel sektöre nefes aldıracak; reel getirileri destekleyecek, tasarruf eğilimini güçlendirecek.
Cari dengenin evrimi
Mayıs 2023’te GSYH’nin yüzde 5,5’i seviyesindeki dış açık, bugün yüzde 0,8’in altında seyrini sürdürüyor. Altın hariç fazlayı yakalamak, cari dengede kalıcı iyileşmenin ön habercisi. Özellikle yeşil dönüşüm adımları—hidrokarbon keşifleri, yenilenebilir enerji yatırımları, tercihli sanayi teşvikleri—yakın gelecekte dış ticaret açığını yapısal olarak daraltacak. Karadeniz gazı kuşkusuz bir dönüm noktası; yerli üretimin artması, ithalat faturasını azaltırken cari fazla olasılığını da yükseltecek.
Finansal okuryazarlığın rolü
Şimşek’in finansal okuryazarlık Günü vesilesiyle paylaştığı veri, eğitim düzeyi ile tasarruf oranı arasında doğrudan bağ kuruyor. Türkiye’de bir seferberlik ruhuyla yürütülen okuryazarlık çalışmaları—SPK’nın bir yılda 1 milyon katılımcıya sertifika vermesi de bunun kanıtı—verimli yatırım ve kaynak yönetiminin temel adımlarından biri. Yatırım kararlarında bilinç, makro programın başarı şansını artırıyor.
Stratejik hedefler
Türkiye’nin petrol-doğalgaz faturası bir trilyon doları aşarken; HİT-30, YTAK ve İTAK gibi programlarla orta-yüksek teknoloji ürünleri üretimine yönelmek, sanayi politikalarının kilit hamleleri. Aktif sanayi politikaları, dış ticaret açığını düşürürken, cari denge fazlasını kalıcı kılacak. Yerli enerji seferberliği, iklim hedefleriyle de örtüşerek “yeşil büyüme” modeline kaynak sağlıyor.
Sonuç
Mevcut ekonomik program, disiplinli maliye politikasını enflasyonun gerilemesiyle pekiştiriyor; eş zamanlı olarak cari fazla perspektifi, Türkiye’ye finansal istikrar ve uzun vadeli büyüme fırsatı sunuyor. Yol haritası net: Enflasyonla mücadele edilirken, yenilenebilir enerji yatırımları ve ileri teknoloji üretimi aracılığıyla dış açık kapanacak, makro istikrar kalıcı hale gelecek. Karşılaşılan belirsizlikler, bu kapsamlı programla sistematik olarak yönetiliyor. Sonraki birkaç yıl, cari fazla konuşulan bir Türkiye tablosunu bizlere gösterebilir.
