Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy, Ukrayna‘nın üst düzey hükümet pozisyonlarında kapsamlı bir revizyon gerçekleştirerek, iktidar partisinin başkanı David Arakhamia tarafından Çarşamba akşamı açıklanan dokuz adaylık bir listeyi kamuoyuyla paylaştı. Parlamento tarafından onaylanması beklenen bu değişiklikler arasında, istifa eden Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba‘nın yerine, Dışişleri Bakanı birinci yardımcısı Andrii Sybiha’nın getirilmesi öne çıkıyor.
Bu siyasi değişiklikler, Rusya’nın son dönemdeki yoğun füze saldırıları ve savaş alanındaki ilerlemeleri sonrasında ve Zelenskiy’nin Washington ziyareti öncesinde yaşandı. Zelenskiy, bu ziyarette Ukrayna’nın “zafer planını” açıklamayı planlıyor.
Zelenskiy, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, devlet kurumlarına “yeni bir enerji” getirmek amacıyla hareket ettiğini belirtti. Bu açıklama, kurtarma görevlilerinin Polonya sınırı yakınlarındaki Lviv kentinde gerçekleşen füze saldırısında yedi kişinin hayatını kaybettiği olay sonrası yapıldı. Kurtarma çalışmaları sırasında, Yaroslav Bazylevych’in, toz ve kanla kaplı bir şekilde, karısı ve üç kızının cansız bedenlerinin enkazdan çıkarılışını izlediği yürek burkan bir sahne yaşandı. Lviv Belediye Başkanı Andriy Sadovyi, bu trajik olay sonrasında “Babayı desteklemek için hangi kelimeleri kullanacağımı bilmiyorum” dedi.
Bu hafta içerisinde, yarım düzineden fazla üst düzey yetkiliden istifalarını sunmaları istendi, ancak çoğunun yönetimde farklı pozisyonlarla kalmaları bekleniyor. Parti başkanı Arakhamia’ya göre, dikkat çeken değişikliklerden biri, yerli silah üretiminden sorumlu bakan Alexander Kamyshin’in Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne geçerek “silah ve altyapı konularıyla ilgilenmeye devam edeceği” oldu. Analistler, Olha Stefanishyna’nın Adalet Bakanlığı’na atanmasının, hükümetin yolsuzlukla mücadeleye olan bağlılığını vurguladığını belirtiyor.
Analistler, bu değişikliklerin iç ve dış politikada köklü değişiklikler anlamına gelmediğini ifade ediyor. Wilson Center Kennan Enstitüsü’nden Mykhailo Minakov, değişikliklerin uzun zamandır planlandığını, ancak Zelenskiy’nin Ukrayna’nın savaşın ve diplomasinin yeni aşamalarına hazırlanması gerektiği için şimdi harekete geçtiğini söyledi. Zelenskiy, dış ve iç politikalarda belirli alanların farklı bir vurgu kazanabileceğini belirtti ancak bu değişiklikler için daha detaylı bir açıklama yapmadı. Ayrıca, Rusya’nın sivil altyapıya yönelik saldırılarının ve enerji şebekesine verdiği zararların, merkezi hükümet ve yerel yönetimler arasında daha fazla işbirliği gerektirdiğini vurguladı. Zelenskiy, bu değişikliklerin ardından, sonbaharın Ukrayna için son derece önemli olacağını ifade etti ve devlet kurumlarının Ukrayna’nın ihtiyaç duyduğu tüm sonuçları elde etmesi için düzenlenmesi gerektiğini belirtti.
Zelenskiy’nin en büyük önceliklerinden biri, Ukrayna’nın “zafer planına” ABD’nin destek vermesi. Bu planı ay sonunda gerçekleştireceği ABD ziyaretinde Başkan Joe Biden ile paylaşmayı planlıyor. Ayrıca, bu planı Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve eski Başkan Donald Trump’a da sunmayı düşünüyor. Mevcut diplomatik süreçlerin karmaşıklığı nedeniyle, Kuleba’nın değiştirilmesi kararı analistler tarafından sürpriz olarak değerlendirildi. Kuleba, ABD’ye yönelik iki önemli hedefte merkezi bir rol oynuyordu: Batılı silahların kullanımına ilişkin kısıtlamaların kaldırılması ve ABD başkan adaylarıyla ilişkilerin dengelenmesi.
Bazı eleştirmenler, hükümetteki bu değişiklikleri, savaşın zorlu bir döneminde aceleci ve tedbirsizce yapılmış olarak görüyor ve özellikle sadık isimlerin göreve getirilmesi durumunda, bu adımları Zelenskiy’nin gücü merkezileştirme çabası olarak değerlendiriyor. Ukraynalı siyasi analist Yevhan Mahda, bu değişikliklerin Cumhurbaşkanlığı Ofisi başkanı Andriy Yermak’ın etkisini artırabileceğini ve artan otoritenin parlamento ve bakanların yetkilerini zayıflatabileceğini söyledi. Ukrayna’nın AB’ye entegrasyon sürecindeki kilit pozisyonlardan sorumlu olan Ivanna Klympush-Tsintsadze, hükümetin kritik pozisyonlarının aylardır boş kaldığını ve bu değişikliklerin iç dengeleri zayıflattığını belirtti. Minakov, parlamentonun savaşın başlamasından bu yana rolünün azaldığını vurgularken, pek çok milletvekilinin bu değişikliklerden son anda haberdar olduğunu ifade etti. Diğer yandan, Ukraynalı siyasi analist Volodymyr Fesenko, Zelenskyy’nin çalışma tarzının bu şekilde olduğunu belirterek, “Çalışmalarda durgunluk gördüğünde insanları değiştiriyor” dedi.
Bu makale The New York Times’dan yararlanılarak hazırlanmıştır