Ayşe Esen
ABD-Çin ticaret savaşı, hem dünya ekonomisini hem de küresel diplomasi dengelerini etkilemeye devam ediyor. İki büyük ekonomi arasındaki bu gerilim, yalnızca gümrük vergilerinin artışıyla sınırlı kalmayıp, teknoloji ve savunma sanayileri gibi stratejik sektörleri de derinden etkiliyor. ABD, bu süreçte Çin’in hızla yükselen ekonomik ve teknolojik gücünü yavaşlatmayı hedeflerken, Çin tarafı ise ABD’nin ticaret hamlelerini uluslararası normlara aykırı, baskıcı ve sürdürülemez olarak nitelendiriyor.
Ekonomik Restleşmenin Maliyetleri ve Çıkmazları
Ticaret savaşlarının sadece iki ülkeyi değil, küresel tedarik zincirlerini ve uluslararası piyasaları da olumsuz etkilediği görülüyor. ABD’nin Çin’den ithal edilen ürünlere koyduğu yüksek gümrük vergileri, Amerikan tüketicisi için fiyat artışlarına yol açarken, Çin de bu hamlelere diğer pazarlarda daha uygun fiyatlarla karşılık veriyor. Dolayısıyla, ticaret savaşı yalnızca iki ülke arasında bir çekişme olmaktan çıkarak, dünya ticaret dengelerinde daha büyük değişimlere zemin hazırlıyor.
Doların Gücü ve Çin’in İç Piyasası
Ticaret savaşlarının bir diğer önemli boyutu ise doların rezerv para birimi olarak konumu ve Çin’in iç piyasa dinamikleri. ABD, savunma ve teknoloji alanında liderliğini sürdürmeye çalışırken, Çin’in devasa iç pazarını ve uluslararası ticaretteki artan etkisini göz ardı edemiyor. Çin’in yükselişini tamamen durdurmanın mümkün olmadığı, ancak yavaşlatılabileceği artık kabul gören bir görüş haline geldi. Öte yandan, bu mücadele ABD’nin dış ticaret açıklarını kapatma hedefleriyle birleştiğinde, doların küresel rolü ve uluslararası finansal sistem üzerindeki etkileri de daha çok tartışılır hale geliyor.
Tedarik Zincirleri ve Türkiye’nin Konumu
Ticaret savaşları nedeniyle tedarik zincirlerinin yeniden şekillendiği bu dönemde, Türkiye gibi ülkeler için yeni fırsatlar doğabilir. Şayet Türkiye, tedarik zincirlerinde kendine bir yer bulabilirse, bu durum ihracatını artırma ve küresel ticarette daha fazla söz sahibi olma açısından önemli bir adım olabilir. Ancak yüksek enflasyon ve kur dalgalanmaları gibi iç ekonomik sorunlar, Türkiye’nin bu avantajları tam anlamıyla değerlendirebilmesini zorlaştırabilir.
Sonuç Olarak
ABD-Çin ticaret savaşı, kısa vadede bir çözüme kavuşacak gibi görünmüyor. Ancak bu tür ekonomik ve diplomatik çekişmelerin uzun vadede taraflar arasında karşılıklı bir uzlaşmaya yol açması kaçınılmaz. Ekonomik restleşmeler, yeni dengeler ve ittifaklar oluşturabilir; bu da küresel ticaretin geleceğini şekillendirebilir. Önemli olan, ülkelerin bu süreçte akıllıca pozisyon alarak kendilerine en fazla fayda sağlayacak stratejileri geliştirebilmesidir.
