Yavuz Demir
Yunanistan’ın önde gelen gazetelerinden Kathimerini, Türkiye’nin bölgesel ve küresel etkisini kabul eden bir analiz yayımladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın açıklamalarına dayanarak, Türkiye’nin bölgede en büyük güç haline geldiğini kabul eden gazete, Yunanistan açısından tablonun giderek karamsarlaştığını belirtti.
Avrupa Savunmasında Türkiye’nin Yükselişi
ABD’nin Avrupa’daki askeri varlığını azaltma yönündeki sinyalleri ve Ukrayna savaşının belirsizliği, Türkiye’nin Avrupa’daki lider rolünü üstlenmesi için büyük bir fırsat sundu. Türkiye, yalnızca Avrupa savunması için değil, NATO ve AB içindeki stratejik konumu açısından da kritik bir güç haline geldi. Erdoğan ve Fidan, Türkiye’nin Avrupa’yı ekonomik, savunma ve siyasi açmazlardan kurtarabilecek tek ülke olduğunu açıkça ifade etti. 2010’lu yılların başlarında, Avrupa güvenlik mimarisinde Türkiye’nin etkin bir rol alması dahi tartışılmazken, bugün bu algı tamamen değişmiş durumda.
Suriye’deki gelişmeler, Esad rejiminin zayıflaması ve Türkiye’nin bölgedeki etkisini artırması, Ankara’nın Ortadoğu’daki gücünü perçinledi. Türkiye, Sudan ve Libya’da askeri üsler kurarak ve bölgesel varlığını sağlamlaştırarak, Afrika kıtasında bile büyük bir aktör haline geldi.
Yunanistan İçin Karamsar Bir Tablo
Kathimerini’nin analizine göre, Türkiye’nin bu yükselişi Yunanistan için oldukça kötü bir senaryo yaratıyor. Yunan savunma sanayisi, Türkiye’nin hızına ayak uydurmakta zorlanıyor ve yerli üretim, Yunan ordusunun ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kalıyor. Bayraktar, Akıncı ve Kızılelma gibi insansız hava araçlarıyla küresel bir güç haline gelen Türkiye, aynı zamanda Avrupa’nın savunma sanayisi devleriyle işbirliğini güçlendirerek pazarın hâkimi konumuna yükseldi.
Yunan basını yıllardır “Hava dengesini ele geçirdik”, “Ege’de, Doğu Akdeniz’de üstünlüğü sağladık” gibi iddialarla kamuoyunu rahatlatmaya çalışırken, Londra’daki son zirvede ortaya çıkan tablo, bu söylemlerin ne kadar gerçek dışı olduğunu gösterdi. Artık Yunanistan, geçmişin romantik hayallerinden sıyrılmak zorunda.
Yunanistan’ın Stratejik Açmazı
Yunanistan uzun yıllardır “garnizon devleti” olarak büyük güçlerin taşeronu olmayı tercih etti. Bu durum, ülkenin kendi çıkarlarını bağımsız bir şekilde savunmasını zorlaştırıyor. Geçmişte, Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında ABD’nin Türkiye’ye müdahale edeceğini düşünen Yunan yönetimi, büyük bir stratejik hata yapmıştı. Bugün de benzer şekilde, Türkiye’yi bir tehdit olarak göstererek Avrupa’dan destek almaya çalışmak, Yunanistan’ı daha büyük bir açmaza sürüklüyor.
Türkiye, NATO’nun en büyük ikinci ordusuna sahip olmanın yanı sıra, bölgesel güç projeksiyonu konusunda da önemli adımlar atıyor. Yunanistan’ın en büyük açmazı, Türkiye ile iyi ilişkiler kurmak yerine, Batı’nın desteğiyle bir güvenlik şemsiyesi oluşturmaya çalışması. Oysa tarihin gösterdiği üzere, Batı’nın desteği her zaman sürdürülebilir olmuyor.
Türkiye’nin Küresel Stratejisi ve Batı’nın Yalnızlığı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Avrupa savunma stratejisinde Türkiye’nin önemini fark etmesi ve Türkiye’nin Ukrayna’daki barış sürecinde oynayacağı rolü kabul etmesi, Avrupa’nın değişen dengelerine işaret ediyor. Türkiye, tarafsız ve ilkesel bir politika izleyerek hem Ukrayna hem de Rusya ile dengeli ilişkiler kurmayı başardı. Bu, Avrupa’nın geleceği açısından kritik bir avantaj sunuyor.
ABD’nin Avrupa’yı yalnız bırakma politikası, Türkiye’yi bölgedeki en büyük güvenlik sağlayıcı haline getirdi. Avrupa artık, Türkiye olmadan bir güvenlik politikası oluşturamayacağını anlamak zorunda. Batı, “dünya beşten büyüktür” söyleminin gerçeğe dönüştüğünü ve altıncı büyük gücün Türkiye olduğunu kabul etmek zorunda.
Kathimerini’nin bu itirafı, yalnızca Yunanistan’ın değil, tüm Avrupa’nın Türkiye’nin rolünü yeniden değerlendirmesi gerektiğini gösteriyor. Yunanistan’ın, tarihsel hatalarını tekrar etmek yerine, Türkiye ile yapıcı bir ilişki kurması kendi geleceği açısından hayati öneme sahip. Ancak bu anlayışa ne kadar çabuk ulaşacakları, halen büyük bir soru işareti olarak duruyor.
