editor
Ortadoğu’nun karmaşık ve çok katmanlı siyasi yapısı, zaman zaman büyük değişimlere sahne olur. Bu değişimler çoğunlukla bölgesel aktörlerin, karşılıklı çıkarlar doğrultusunda attığı adımlarla şekillenir. İşte böyle bir dönüm noktasında, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin 12 yıl aradan sonra Türkiye’ye yapacağı bu önemli ziyaret, sadece iki ülkenin ilişkilerini değil, Ortadoğu’daki siyasi dengeleri de yakından ilgilendiriyor.
Diplomatik Soğukluğun Sonu
Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkiler, Sisi’nin 2013’teki askeri darbesiyle donma noktasına gelmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçimle iş başına gelen Mısır’ın ilk lideri Muhammed Mursi’nin devrilmesine sert tepki göstermiş, bu darbenin meşru olmadığını defalarca dile getirmişti. Türkiye’nin o dönemde gösterdiği tutum, bölgedeki diğer ülkelerden farklılaşan bir duruştu. Ancak zaman, ülkeleri her daim kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmeye zorlar. Nitekim 2024 yılının başında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kahire’ye yaptığı ziyaret, ilişkilerde yeni bir sayfa açılmasına zemin hazırladı. Şimdi ise Mısır’dan Cumhurbaşkanı düzeyinde Türkiye’ye gerçekleştirilecek olan bu ziyaret, iki ülkenin hem diplomatik hem de stratejik olarak yeniden birbirine yaklaşmasını sembolize ediyor.
Bu ziyareti tarihsel bir arka plana oturtursak, iki ülke arasındaki ilişkilerin yakın geçmişte yaşadığı zorluklar, bu görüşmenin önemini daha da artırıyor. Ancak unutulmamalıdır ki, ülkelerin diplomatik ilişkilerindeki kopuklukların ardından gelen yakınlaşmalar, sadece sembolik bir anlam taşımaktan öte, somut çıkarların belirleyici olduğu süreçlerdir.
Gazze ve Ortadoğu’nun Çatışma Alanları
Sisi’nin Türkiye ziyaretinde masaya yatırılacak konular arasında, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları ve bu saldırıların bölge üzerindeki etkileri de büyük yer tutuyor. Türkiye, Gazze’ye yaptığı insani yardımlarla bölgede önemli bir rol üstleniyor. Bu yardımlar, İsrail’in sert askeri operasyonları altında büyük bir insanlık dramı yaşayan Gazze halkı için adeta can simidi olmuş durumda. Mısır’ın bu noktada oynayabileceği rol ise, Türkiye ile birlikte hareket ederek yardımların geçişini kolaylaştırmak ve bölgedeki krizlere çözüm yolları aramak olabilir.
Ancak burada göz ardı edilmemesi gereken önemli bir nokta var: Mısır’ın İsrail ile kurduğu dengeli ilişki. Mısır, Camp David Anlaşması’ndan bu yana İsrail ile diplomatik ve ticari ilişkilerini sürdürüyor. Dolayısıyla, Mısır’ın bu saldırılara nasıl bir tepki vereceği ve Türkiye ile nasıl bir ortak dil geliştireceği büyük merak konusu. Bölgedeki diğer önemli aktörlerin, özellikle İran’ın bu saldırılara verdiği tepki de, Ortadoğu’daki siyasi dengelerin nasıl şekilleneceği konusunda belirleyici olabilir.
Türkiye-Mısır Stratejik İşbirliği: Ekonomik ve Askeri Alanlar
Ziyaretin en dikkat çeken başlıklarından biri ise Türkiye-Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İş Birliği Konseyi’nin ilk toplantısı. İki ülkenin stratejik çıkarlarını geniş bir yelpazede ele alacağı bu toplantı, sadece siyasi değil, aynı zamanda ekonomik ve askeri işbirliklerini de içeriyor. 10 milyar dolara yaklaşan ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkarılması hedefi, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin daha da derinleşeceğini gösteriyor. Özellikle savunma sanayiinde yapılacak olası anlaşmalar, Türkiye’nin bu alandaki gelişmiş teknolojilerini Mısır ile paylaşabileceği anlamına geliyor.
Bu noktada, bölgenin enerji kaynakları ve ulaştırma ağlarının da gündeme gelmesi bekleniyor. Doğu Akdeniz’deki enerji rezervleri, Türkiye ile Mısır arasında işbirliği yapılabilecek stratejik alanlardan biri. Enerji konusunda atılacak ortak adımlar, sadece iki ülkenin değil, tüm bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayabilir.
Ortadoğu’da Yeni Bir Dönem mi?
Bu ziyaret, Türkiye ve Mısır arasındaki ilişkilerde bir dönüm noktası olarak değerlendirilebilir. Ancak bu yakınlaşmanın kalıcı olup olmayacağı, sadece iki ülkenin değil, bölgedeki diğer aktörlerin de bu gelişmelere nasıl tepki vereceğine bağlı. İsrail, İran ve Suudi Arabistan gibi bölgenin güçlü oyuncularının bu ziyaretin sonuçlarına nasıl tepki vereceği, Ortadoğu’nun gelecekteki siyasi haritasını belirleyebilir.
Sonuç olarak, Sisi’nin Türkiye ziyareti, sadece iki ülke arasındaki ilişkilerde değil, Ortadoğu’nun genelinde önemli sonuçlar doğurabilecek bir hamle olarak karşımıza çıkıyor. İki liderin masaya yatıracağı konuların ağırlığı ve bölgedeki stratejik dengeler göz önünde bulundurulduğunda, bu ziyaretin Ortadoğu’nun gelecekteki yönelimleri üzerinde kalıcı etkiler bırakma potansiyeli taşıdığını söylemek mümkün.
